UỐNG TRÀ THỜI CÔNG NGHIỆP

Viết bởi Teaviet.com

Ngày: 06/04/2015

Thử một lần Nhấm nháp tách trà, giữ cho hồn mình thật tĩnh lặng để thưởng hương, đoán hương… Biết đâu, trong vị ngọt hậu vội vàng thời công nghiệp còn vang bóng một cõi xưa nào đó trong tiềm thức Việt đang dần phai quên.

UỐNG TRÀ THỜI CÔNG NGHIỆP, TRÀ ĐẠO, ĐẠO TRONG TRÀ VIỆT, CHÈ BÁT TIÊN, TRÀ PHÚC VÂN TIÊN, trà thái nguyên, chè phúc vân tiên, trà xanh thái nguyên, trà cành thái nguyên, trà thái, chè thái

Thú uống trà của người Việt xưa được coi là một thứ đạo, cũng là một thước đo đẳng cấp xã hội. Nhưng nay thì có những biến tấu mới để hợp với thời công nghiệp nhưng vẫn lưu giữ chút gì đó của nếp thanh tao xưa cũ…

Uống trà xưa cũng… lắm cầu kỳ. Còn nhớ cụ Nguyễn Tuân viết trong truyện Cái ấm đất, một chiếc vỏ trấu rơi vào ấm trà đủ làm cho người lịch lãm nhận ra có tạp hương. Những bậc thanh nho xưa nhìn phong thái, kiểu cách người uống trà đoán ngay đẳng cấp xã hội. Ây là chưa nói những lệ bất thành văn như: bậc cao sang quyền quý chỉ quen trà Tàu, trà Thái; người nông dân uống trà nụ; chốn thiền môn thì trà sen, thiền trà… Nước nấu trà hứng từ sương rơi trên lá sen trong, nhấp thử, đắng chát nhưng vị ngọt hậu "ngân" lâu cùng với làn lương thanh thoát…

Rồi thì bình dân nhất cũng uống trà cành, trà vối, nụ hái ở vườn nhà vừa giữ bao tử cho qua cơn đói vừa ghiền trà như người ta ghiền rượu… Tôi lại nhớ bà tôi mỗi ngày đều đun một ấm trà kiểu miền Trung, đen sạm sụa bồ hóng. Trà mua ngoài chợ về rửa sạch rồi ninh cả cọng và lá nước đỏ quạch, uống đắng chát, bụng đói, uống say đứ đừ. Vậy mà nó đã trở thành thức uống hợp khẩu của ông bà tôi cho đến những năm cuối đời. Cái màu váng trà nâu sồng, mùi nồng chát đóng váng đậm trên những chiếc ca sắt "u - ét" (USA). Tất cả những điều đó, tôi gom góp được từ ký ức và những xúc cảm hết sức cá nhân chứ chưa thể gọi là hiểu biết, sành điệu về trà. Nhưng tất cả để chỉ chứng minh rằng, uống trà xưa nay được đặt lên ở một thú thưởng thức từ tao nhã đến bình dân, ăn sâu vào đời sống của con người Việt Nam.

UỐNG TRÀ THỜI CÔNG NGHIỆP, TRÀ ĐẠO, ĐẠO TRONG TRÀ VIỆT, CHÈ BÁT TIÊN, TRÀ PHÚC VÂN TIÊN, trà thái nguyên, chè phúc vân tiên, trà xanh thái nguyên, trà cành thái nguyên, trà thái, chè thái

Nghĩ về trà thời nay Trà thời công nghiệp cũng phải kể đến sự tiện dụng, không thể nhẩn nha như các cụ xưa. Thế mới sinh ra trà túi lọc đa nhãn hiệu, đa hương liệu. Muốn cúc sâm Hàn Quốc, muốn sen Hồ Tây hay trà Tàu của giới thượng lưu xưa, đâu có khó…, cứ chấm vào menu và hai phút sau, ly trà túi lọc được mang ra nhanh gọn lẹ. Chỉ có điều, nhiều người vốn nệ cổ vẫn không thích cái món này, bảo rằng, uống trà mà. Uống trà mà công nghiệp hoá thế thì cứ như uống nước lã, chẳng thú vì gì.

Tôi lấy làm lạ, thời buổi này, vẫn có nhiều người trẻ mê cái sự rườm rà của thứ tạm gọi là sự rườm rà của cái lễ nghi quanh chén trà. Cái mà cứ ngỡ đối lập với tốc độ sống của họ. "Đi trà đạo không?". Lúc đầu tôi nghĩ đó là cái mốt của những kẻ ưa làm "quý-xờ-tộc". Hoá ra, sau mới biết là một nhu cầu chính đáng bởi nhiều kẻ gọi đó là một "típ chơi" hay vào quán là một cách tìm cái không gian xưa xưa, cũng có người vì yêu kiểu "design" không gian ở đó mà tìm đến. Thế nên những tối cuối tuần, những quán xá thế này thường đông đúc và có quán trở nên nhào nháo ồn ào.

Những số quán làm đúng tinh thần trà đạo, chủ tâm thiết kế không gian tịnh, đạt đến cung cách giản dị, sự thanh khiết từ việc kê chiếu ngồi, màu gỗ, vôi tao nhã của tường, và thứ âm nhạc hướng nội, mang âm hưởng phương Đông được những người đứng tuổi yêu thích. Một không gian của lắng đọng, phục vụ nhẹ nhàng, thanh thoát bằng những bước rón rén và cách ngồi bó gối rót trà khiêm nhu, khách ngồi bó gối, xếp bằng theo và thẳng lưng như những động thái của bậc túc nho xưa trà dư tửu hậu, để tịnh tâm, "thông thiên địa nhân". Dạng khách này kén chỗ ngồi và kén không gian. Họ khẽ khàng trong từng lời nói để không ảnh hưởng đến không gian chung. Song, cũng có những "trà quán" mang đầy vẻ xô bồ, giả tạo nên đó trở thành chốn để những người lắm tiền đi mua sự tao nhã làm trang sức hay muốn chứng tỏ mình sành điệu, có thể kêu một lúc vài ly trà, ngửi hương và nốc như nốc… trà đá ở vỉa hè…

Thử một lần Nhấm nháp tách trà, giữ cho hồn mình thật tĩnh lặng để thưởng hương, đoán hương… Biết đâu, trong vị ngọt hậu vội vàng thời công nghiệp còn vang bóng một cõi xưa nào đó trong tiềm thức Việt đang dần phai quên.